تاثیر کودهای شیمیایی و بیولوژیک نیتروژن دار و تراکم کاشت بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی انیسون

چکیده با توجه به اهمیت پرورش گیاهان دارویی و کاربرد کودهای زیستی در کشاورزی پایدار با هدف حذف و یا کاهش نهاده های شیمیایی جهت رسیدن به کمیت و کیفیت مطلوب و پایدار، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 فاکتور نیتروژن شیمیایی (کود اوره 46% نیتروژن) در 3 سطح (صفر، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار)، نیتروژن بیولوژیک نیتروکسین (آزوتوباکتر) در 3 سطح (صفر، 3 و 6 لیتر در هکتار) و تراکم در3 سطح (با ردیف های ثابت 30 سانتی-متری، فاصله دو بوته در روی ردیف 2، 4، 8 سانتی متر برابر با 50، 25 و 5/12 بوته در متر مربع) در سال 1388 به اجرا در آمد. در طول دوره رشد گیاه نمونه برداری های لازم صورت گرفت و همچنین شاخص های فیزیولوژیک رشد نیز تعیین شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کودهای بیولوژیک نیتروکسین (آزوتوباکتر) و شیمیایی (اوره 46%) نیتروژن دار با تراکم در تیمارهای مختلف روی صفات ارتفاع گیاه، تعداد برگ، طول دم گل، تعداد چترک در هر چتر، عملکرد دانه، عملکرد اسانس، عملکرد زیست توده، شاخص برداشت دانه، شاخص برداشت اسانس، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول (cgr) و سرعت رشد نسبی (rgr) در سطح احتمال 5 و 1 درصد معنی دار شد، بیشترین ارتفاع گیاه و طول دم گل در تراکم 50 بوته در متر مربع (بترتیب با 2/48 سانتی متر و به تعداد 3/5 عدد) بود. بالاترین تعداد برگ (به تعداد 1/19 عدد در گیاه) مربوط به اثر متقابل کود بیولوژیک نیتروکسین به میزان 6 لیتر در هکتار با تراکم 25 بوته در متر مربع بود. بیشترین عملکرد دانه و اسانس بترتیب با 4/1286 و 1/179 کیلو گرم در هکتار از تیمار اثر متقابل کود بیولوژیک نیتروکسین به میزان 3 لیتر در هکتار با نیتروژن60 کیلو گرم در هکتار با تراکم 25 بوته در متر مربع بدست آمد. واژه های کلیدی: انیسون، تراکم بوته، نیتروژن بیولوژیک، نیتروژن شیمیایی و شاخص های فیزیولوژیک رشد